Tiếng
Việt và tiếng Anh đều tiêu hóa từ vựng, đặc
biệt là từ vay mượn. Cả hai ngôn ngữ đạt mục
đích ấy theo cách khác nhau, còn bài luận ấy
định giải nghĩa các sự khác nhau. Cách ấy bao gồm
việc kết hợp của các từ vựng đa nhóm chữ
đến một từ vựng đơn nhóm chữ, sự lười
biếng của người bản ngữ, còn khớp nhạc của
ngôn ngữ.
Giống
nhiếu ngôn ngữ, Việt ngữ và Anh ngữ đều tiêu
hóa thành ngữ ra từ. Quá trình ấy thường không
được xem, tại vì người thường không nghĩ về
nó - mỗi từ hay thành ngữ thường chỉ dược xem
như sự lựa chọn thứ nhất hay thứ hai, không như
cả hai cùng một lúc hay như từ vựng quá độ từ
thành ngữ đến tứ. Khác vơi tiếng Anh, tiếng
Việt không thể đem lại sự thay đổi từ từ vựng
đa nhóm chữ đến từ vựng đơn nhóm chữ - “sinh
viên” không thể ra “sinhviên”, nhưng “holy day” ra
“holiday” rồi.
Tiếng
Anh sử dụng âm schwa nhiều hơn tiếng Việt – ví
dụ chữ 'i' trong “holiday” dược nói là âm schwa,
vậy thì “holiday” dược nói giống hệt “holler
day” bởi người bản ngữ tiếng Anh Úc. Âm ấy
hiếm nói bắng tiếng Việt – có ví dụ “mình”
vv, nhưng không có nhiều từ như thế. Sự khác ấy
tồn tại tại ví cơ chế thứ nhất của sự thay
đổi ngữ, sự lười biếng của người bản ngữ,
vận hành trong sự giới hạn khác nhau bắng tiếng
Việt còn tiếng Anh. Tiếng Anh, con lai căng của một
chục ngôn ngữ, vơi từ vựng của cũng một vái
trăm thứ tiếng nữa, không có một khơp nhạc dính
liền trong sự dúng hằng ngày. Có khơp nhạc trong
thơ, trong văn học cao cả hay trong âm nhạc tự nó,
nhưng tiếng nói hằng ngày của người bản ngữ
tiếng Anh thường không có khơp nhạc dễ nhận thấy.
Biến thể của độ cao âm thanh bắng tiếng Anh
thường không cho biết thông tin ngữ nghĩa, vậy thì
người bản ngữ tiếng Anh thường nói đơn điệu.
Tiếng
Viết mặt khác là ngôn ngữ nhạc – cả sáu đấu
đọ cao có thông tin ngữ nghĩa, vậy mội từ nên
được nói theo biến thể độ cao riêng. Tại ví
biến thể của độ cao âm thanh bắng tiếng Việt
cho biết thông tin ngữ nghĩa, người bản ngữ tiếng
Việt không thể nói đơn điệu. Sự khác nhau nay
tại một trong nét đặc thù nhất, theo gí Việt
ngữ khác Anh ngữ - cả hai ngôn ngữ khác có thế
trung lập hay “attractors” khác nhau, về phía nào họ
đều thay đổi như là người bản ngữ lười biếng
nói không chính xác.
Thế
trung lập nhất của Anh ngữ là thế đơn điệu,
tại ví ngôn ngữ ấy không có khơp nhạc cơ bản. Từ
thay đổ̃i theo bối cảnh trong đó nó thường được
dùng, vá bối cảnh ấy bắng tiếng Anh thường đơn
diệu hay không dính liền – ví dụ “holy day” ra
“holiday”, vá phát âm thay đổi từ “ho-li-day”
đến “ho-lə-day”.
Sự thay đổi ấy đa dạng giữa các phương ngữ
khác, ví dụ bắng tiếng Anh Mỹ thường có phát âm
đúng tại ví đứa con Mỹ tụng kinh cùng nhau để
mà học việc đọc, nhưng Anh ngữ đâu có bất cứ
phương ngữ gì, bắng đó biến thể của độ cao
âm thanh thường cho biết thông tin ngữ nghĩa. Sự
thay đổi phat am bằng tiếng Anh có gắng giảm biến
thể của thế của cái lưỡi vv, nhưng sự thay đổi
phat am bằng tiếng Việt có gắng giảm biến thể
của độ cao.
Thế
trung lập nhất của Việt ngữ mắt khác là hình
thù nhạc riêng, tại ví ngôn ngữ ấy thật có khơp
nhạc cơ bản. Bằng tiếng Việt, thay đổi phát âm
nhất là thay đổi của biến thể độ cao, ví đụ
“người nói” ra “nghe nói” hay “vợ tháng đầu”
ra “vợ thằng đau”. Trong mỗi ví dụ ấy được
xem sự thay đổi về phía biến thể nhỏ hơn của
độ cao. Cũng có sự thay đổi về phía biến thể
nhỏ hơn của thể miệng vv, ví dụ “ươ” trong
“người nói” ra “e” trong “nghe nói” và “ơ-a-â”
trong “vợ tháng đầu” ra “ơ-ă-a” trong “vợ
thằng đau”, nhưng sự thay đổi chính bắng tiếng
Viet hợp với biến thể của độ cao.
Một
sự thay đổi chính của tiếng Anh hợp với cách
đánh vần mà - cách đánh vần của tiếng Anh thay
đổi thường xuyên và quan trọng, vậy thì cách
đánh vần đúng băng tiếng Anh rất khó. Ngay cả
người bản ngữ của tiếng Anh có sự khó với
nó, và người ngoại ngữ thường gặp rắc rối.
Tiếng nói và chữ viết từ xưa giống hệt, nhưng
cả hai có thay đổi khác nhau. Từ vựng dược vay
mượn từ rất nhiều ngoại ngữ khác, vậy thì
phát âm đâu dính liền. Từ vựng ấy dược tiêu
hóa trong các thế kỷ, gây ra sự nhầm lẫn nữa.
Chỉ nhà ngôn ngữ học vẫn còn hiểu biết nhiều
về từ nguyên học, và sự hiểu biết của từ
nguyên thật cần thiết cốt để mà hiểu cách
đánh vần bắng tiếng Anh. Tiếng Việt mắt khác
không có sự khó ấy - cách đánh vần bắng tiếng
Việt vận hành hoàn toàn theo quy tắc dễ hiểu,
tại vì chữ viét ấy rất mới. Việc vay mượn
của từ vựng từ ngoại ngữ không đem lại sự thay
đổi về cách đánh vần bắng tiếng Việt, vì
từ vựng ấy bao giờ được chuyển chữ cũng -
cách đánh vần của từ vựng không dược vay mươn
từ ngoại ngữ. Từ vay mượn thường dược đọc
theo quy tắc của tiếng Việt, ví dụ “ba lê” từ
từ Pháp “ballet” hay “cao bồi” từ từ Anh
“cowboy”. Tôi muốn thấy sự thay đổi như là từ
nữa được vay mượn từ tiếng Anh với cách đánh
vần Anh ngữ, ví dụ “internet” hay “top ten”.
